Tidak ada cara yang pasti untuk melindungi diri anda daripada menghidap barah. Walau bagaimanapun, terdapat banyak langkah yang boleh anda ambil dan pilihan yang boleh anda buat dalam kehidupan seharian anda untuk mengurangkan risiko anda terkena barah paru-paru.
Berhenti merokok, atau tidak merokok, adalah salah satu kaedah terbaik untuk mengurangkan risiko barah dan meningkatkan kesihatan anda secara keseluruhan. Tetapi ada juga faktor lain yang mungkin berperanan dalam pencegahan barah paru-paru.
Artikel ini akan meneroka 10 langkah yang boleh anda ambil untuk mengurangkan risiko barah paru-paru anda. Mari lihat setiap satu dengan lebih terperinci.
1. Berhenti merokok
Pada awal abad ke-20, barah paru-paru adalah penyakit yang agak jarang berlaku. Peningkatan dramatiknya sebahagian besarnya disebabkan oleh kenaikan kadar merokok di kalangan orang di Amerika Syarikat. Sebenarnya, dianggarkan sekitar 90 peratus barah paru-paru hari ini boleh dikaitkan dengan merokok atau asap tembakau.
Sekiranya anda seorang wanita, merokok akan meningkatkan risiko menghidap barah paru-paru sebanyak 25.7 kali; jika anda seorang lelaki, itu 25 kali.
Berhenti merokok adalah salah satu kaedah terbaik untuk mencegah barah paru-paru. Menurut penyelidikan, berhenti merokok boleh menurunkan risiko terkena barah paru-paru sebanyak 30 hingga 50 peratus setelah 10 tahun berbanding dengan orang yang tidak berhenti merokok.
Sekiranya anda merokok, berbincanglah dengan doktor anda mengenai cara terbaik untuk berhenti merokok. Mungkin memerlukan sedikit masa untuk mencari yang sesuai untuk anda, tetapi berhenti merokok akan membantu meningkatkan kesihatan keseluruhan anda dengan banyak cara.
2. Elakkan asap rokok
Asap bekas adalah asap dari rokok atau cerut orang lain, serta asap yang mereka hembuskan.
Apabila anda menyedut asap rokok, anda menghirup banyak bahan kimia dari rokok. Terdapat kira-kira 70 bahan kimia dalam asap rokok yang diketahui menyebabkan barah dan beratus-ratus lagi yang beracun. Bahkan pendedahan seketika terhadap asap rokok boleh memudaratkan.
Menurut Pusat Kawalan dan Pencegahan Penyakit (CDC), asap rokok menyebabkan lebih daripada 7,300 kematian akibat barah paru-paru setiap tahun di kalangan orang yang tidak merokok.
Walaupun undang-undang telah mengurangkan pendedahan kepada asap rokok di khalayak ramai, penting untuk mengelakkan menghirup asap rokok di rumah dan di tempat kerja sebanyak mungkin.
3. Periksa rumah anda untuk mendapatkan gas radon
Radon adalah gas radioaktif yang anda tidak dapat melihat atau menghidu, tetapi ia adalah penyebab utama barah paru-paru kedua setelah merokok, dan ia adalah penyebab utama barah paru-paru di kalangan bukan perokok.
Radon adalah gas radioaktif yang dilepaskan ketika uranium di batu dan tanah pecah. Ini dapat meresap ke dalam air dan udara, dan memasuki rumah anda melalui celah-celah di lantai, dinding, atau pondasi. Ia dapat membina rumah anda dari masa ke masa.
Menurut Badan Perlindungan Alam Sekitar (EPA), hampir 1 dari setiap 15 rumah di Amerika Syarikat dianggarkan mempunyai kadar radon yang tinggi.
Anda mungkin mahu rumah anda diuji radon. Anda boleh mendapatkan alat ujian rumah atau menghubungi pakar yang boleh menguji rumah anda untuk mendapatkan gas ini. Sekiranya anda menemui tahap radon yang tinggi di rumah anda, pakar boleh memberi penyelesaian bagaimana mengurangkan tahapnya.
4. Ketahui sejarah keluarga anda
Sekiranya ahli keluarga terdekat (misalnya, ibu bapa atau saudara kandung) menghidap barah paru-paru, anda mungkin mempunyai dua kali ganda kemungkinan orang yang tidak mempunyai sejarah keluarga untuk menghidap barah paru-paru. Kedua-dua faktor genetik dan persekitaran menyumbang kepada peningkatan risiko ini.
Sekiranya orang-orang dalam keluarga terdekat anda, baik perokok atau bukan perokok, menghidap barah paru-paru, pastikan anda berkongsi maklumat ini dengan doktor anda. Mereka mungkin mengesyorkan pemeriksaan tertentu untuk membantu mengurangkan risiko anda.
5. Elakkan terkena bahan berbahaya
Pendedahan kepada bahan kimia tertentu boleh meningkatkan risiko anda terkena barah paru-paru. Ini termasuk:
- asbestos
- arsenik
- nikel
- jelaga
- kadmium
- silika
- ekzos diesel
Risiko anda meningkat dengan tahap pendedahan anda.
Tempat kerja adalah tempat yang paling mungkin anda terdedah kepada bahan kimia ini. Sekiranya bahan-bahan ini ada di tempat kerja anda, cubalah mengambil langkah untuk melindungi diri anda dengan memakai alat pelindung dan menghadkan pendedahan anda.
6. Kurangkan risiko anda dijangkiti HIV
Virus imunodefisiensi manusia (HIV) dikaitkan dengan risiko barah paru-paru yang lebih tinggi. Sebenarnya, penyelidikan menunjukkan bahawa ia boleh menggandakan risiko anda menghidap barah paru-paru.
Peningkatan risiko barah paru-paru mungkin disebabkan oleh pelbagai faktor, termasuk yang berikut:
- Kadar merokok lebih tinggi di kalangan orang dengan HIV.
- HIV menyebabkan jumlah keradangan yang lebih tinggi ke seluruh badan.
- Penyakit HIV mempunyai kesan imunosupresif.
Untuk mengurangkan risiko anda menghidap HIV, penting untuk selalu menggunakan kondom ketika melakukan hubungan seks. Anda juga harus mempertimbangkan untuk menjalani ujian secara berkala, terutamanya jika anda melakukan hubungan seks tanpa perlindungan atau menggunakan ubat intravena.
7. Hadkan sinaran ke dada anda
Sinaran bertenaga tinggi, seperti sinar-X, sinar gamma, dan jenis gelombang radioaktif lain, boleh merosakkan DNA anda dan meningkatkan risiko anda mendapat barah.
Prosedur perubatan tertentu boleh menyebabkan kerosakan sel di paru-paru anda yang boleh menyebabkan barah. Ini merangkumi prosedur seperti:
- sinar-X dada
- imbasan CT
- imbasan PET
- terapi radiasi
Risiko barah dari prosedur ini rendah, dan faedahnya biasanya melebihi risiko. Walau bagaimanapun, anda mungkin ingin berbincang dengan doktor anda mengenai apakah ada pilihan yang lebih selamat, terutamanya jika anda mempunyai faktor risiko lain untuk barah paru-paru.
8. Lakukan senaman secara berkala
Kajian menunjukkan bahawa aktiviti fizikal dapat mengurangkan risiko barah paru-paru sebanyak 20 hingga 30 peratus untuk wanita dan 20 hingga 50 persen untuk lelaki. Semakin banyak anda bersenam, semakin tinggi risiko anda.
Pakar tidak pasti apa hubungan antara barah paru-paru dan senaman, tetapi faktor yang mungkin termasuk:
- peningkatan fungsi paru-paru
- peningkatan fungsi imun
- mengurangkan keradangan
- penurunan tahap karsinogen di paru-paru
- peningkatan keupayaan untuk memperbaiki DNA
Penyelidikan masih belum sepenuhnya jelas mengenai bagaimana aktiviti fizikal menurunkan risiko anda. Ini rumit oleh fakta bahawa perokok cenderung mempunyai kadar aktiviti fizikal yang lebih rendah daripada perokok.
9. Makan makanan yang sihat
Makanan anda juga memainkan peranan penting dalam pencegahan barah. Untuk mengurangkan risiko barah anda, makan makanan yang sihat dengan banyak buah dan sayur-sayuran, biji-bijian, dan protein tanpa lemak.
Terdapat juga makanan khusus yang dicadangkan oleh penyelidikan dapat membantu mencegah barah paru-paru, termasuk:
- sayur-sayuran salib seperti kubis Brussels, kubis, kembang kol, dan brokoli
- kunyit
- teh hijau
10. Bercakap dengan doktor anda mengenai pemeriksaan
Sekiranya anda berisiko tinggi mendapat barah paru-paru kerana sejarah dan usia merokok anda, pemeriksaan kanser paru-paru biasa mungkin sesuai untuk anda. Pemeriksaan dapat membantu mengesan barah paru-paru lebih awal, ketika rawatannya lebih mudah.
Walau bagaimanapun, pemeriksaan hanya disyorkan untuk orang yang berisiko tinggi mendapat barah paru-paru. Sekiranya anda fikir anda mungkin menjadi calon pemeriksaan, berbincanglah dengan doktor anda untuk mengetahui lebih lanjut.
Apa yang tidak akan mengurangkan risiko barah paru-paru anda?
Anda mungkin juga pernah mendengar cara lain untuk menurunkan risiko barah paru-paru. Sebilangan kaedah ini tidak akan berfungsi, dan ada juga yang mungkin memberi kesan negatif kepada kesihatan anda.
Contoh perkara yang tidak akan melindungi anda daripada barah paru-paru termasuk:
- Makanan tambahan beta karoten: Beta karotena adalah bahan yang terdapat dalam buah-buahan dan sayur-sayuran kuning dan oren, dan sayur-sayuran berdaun. Tubuh anda menggunakannya untuk membuat vitamin A. Mengambil suplemen beta karoten tidak akan mengurangkan risiko anda mendapat barah paru-paru, malah boleh membahayakan perokok berat.
- Makanan tambahan vitamin E: Vitamin E membantu meningkatkan sistem imun anda dan membantu pembekuan darah anda. Namun, tidak ada bukti bahawa ia berpengaruh terhadap risiko barah paru-paru anda.
- Antioksidan: Kajian tikus menunjukkan bahawa suplemen antioksidan sebenarnya boleh menyebabkan tumor tumbuh dan merebak. Sekiranya anda mempunyai risiko barah paru-paru yang lebih tinggi, lebih baik mengelakkan suplemen antioksidan.
Garisan bawah
Ada banyak yang boleh anda lakukan untuk membantu menurunkan risiko barah paru-paru. Banyak kaedah pencegahan ini, seperti berhenti merokok, bersenam secara teratur, dan makan makanan yang sihat, dapat meningkatkan kesihatan keseluruhan anda dengan banyak cara.
Sekiranya anda bimbang tentang risiko barah paru-paru dan apa yang boleh anda lakukan untuk mencegahnya, berbincanglah dengan doktor anda. Mereka mungkin mencadangkan pemeriksaan atau pilihan lain untuk membantu mengurangkan risiko anda.
